Giữa không khí ồn ào tấp nập của Hà Nội mình lại càng nhớ sự yên bình ở bản Ít Thái Khau Phạ.
Ít Thái lôi cuốn mình và hết thảy những người yêu thiên nhiên bởi vẻ đẹp trong lành, nguyên sơ mà lại vô cùng thân thuộc.
Tóm tắt nội dung
1. Bạn có biết bản Ít Thái – Thung lũng Khau Phạ?
Tụi mình đến bản Ít Thái lúc đầu giờ chiều. Khác xa với thời tiết oi nóng ở Hà Nội, trên bản vô cùng xanh mát, dễ chịu.
Xe oto chỉ tới được đầu bản nên tụi mình đi bộ về nhà nghỉ. Sau 7h ngồi trên xe ôtô mỏi nhừ, lúc này được tung tăng đi trên đường vào bản, giữa cánh đồng thơm mùi lúa non, mới thấy thiên nhiên trong lành tuyệt vời làm sao.
Bản Ít Thái nằm giữa thung lũng Khau Phạ, thuộc xã Cao Phạ, huyện Mù Cang Chải, Yên Bái. Sở dĩ bản có tên là Ít Thái vì ngày xưa chỉ có rất ít người Thái sinh sống. Về sau nhiều người hơn nhưng cái tên Ít Thái đã trở thành quen thuộc rồi.
Từ Hà Nội bạn đi theo đường QL32 thẳng tới chân đèo Khau Phạ sẽ có lối rẽ phải chỉ dẫn cho bạn xuống bản. Để tiết kiệm thời gian và đỡ mệt, bạn có thể đi cao tốc Nội Bài – Lào Cai rồi ra ở nút giao Yên Bái, chạy tiếp tới Nghĩa Lộ, đến Khau Phạ.
Đoạn đường mệt nhất sẽ là từ Nghĩa Lộ tới bản, uốn lượn quanh co, thử thách sức chịu đựng của tất cả mọi người.
Ở bản Ít Thái bạn sẽ nhìn thấy bản Lìm Thái phía xa xa và bãi đáp dù lượn, cơ hội được thỏa sức ngắm những chiếc dù bay xuống từ đỉnh Khau Phạ. Chính vì vậy khi vào mùa lúa, bản Ít Thái luôn là điểm lựa chọn cho những du khách muốn bay dù lượn ngắm lúa vàng.
2. Những trải nghiệm tuyệt vời ở bản Ít Thái Khau Phạ
3 ngày ở Ít Thái quá ngắn ngủi. Tụi mình đã tranh thủ tối đa thời gian để có những trải nghiệm quý giá suốt từ sáng tới tối.
2.1. Tìm hiểu cách dệt vải từ bông và thực hành từng công đoạn
Tụi mình nghỉ tại nhà anh Kiên chị Pành. Sát nhà anh chị là nhà của bố mẹ anh Kiên, tụi mình vẫn gọi là nhà bà. Cả đoàn trèo qua rào chứ chẳng chịu đi cổng chính để sang nhà bà học cách dệt vải bông.
Đầu tiên là tách hạt bông ra khỏi bông. Sau đó dùng dụng cụ bật bông để bật cho bông thật tơi xốp. Tiếp đó dùng một que tròn như que đũa để vê bông thành các gòn bông tròn, dài chừng 30 cm. Công đoạn khó nhất là xe các cuộn bông gòn này thành sợi bông bằng xa kéo sợi gồm trục xa, bánh xa và tay quay. Bạn phải kết hợp thật nhuần nhuyễn giữa chân giữ trục quay – tay quay – tay giữ sợi bông, chỉ cần lệch 1 chút thôi là sợi bông đứt.
Sợi bông được cuộn thành vòng và mang đi giặt, ngâm trong hồ, rồi phơi khô. Khi sợi chỉ se lại sẽ được cuốn vào lọn để dải thành sợi. Những sợi này sẽ được luồn vào khung cửi dệt thành vải.
Do điều kiện thời gian nên tụi mình chỉ thực hành được các bước tách hạt bông, làm gòn bông tròn, xe sợi và dệt vải. Cứ nghĩ là đơn giản nhưng hóa ra khó không tưởng.
2.2. Đi tắm suối
Đây là hoạt động mà tất cả đoàn đều thích, nhất là các bạn nhỏ. Con suối chảy vòng qua bản nước mát lạnh. Nếu không phải vì trời tối và đến giờ ăn thì chắc chẳng ai muốn lên bờ.
2.3. Đi bộ và học vẽ sáp ong lên vải
Từ bản Ít Thái Khau Phạ, tụi mình đi bộ lên phía nhà người Mông ở trên núi. Về hành chính thì khu vực của người Mông và bản Ít Thái đều thuộc bản Tà Sung, xã Cao Phạ, chứ không phải hai bản tách rời. Tụi mình quen nói theo người dân là lên bản người Mông chơi. Vì có trẻ em nên cả đoàn không đi nhanh được, vừa đi vừa chụp ảnh cũng hết 2 tiếng.
Cách vẽ sáp ong lên vải của người Mông cũng giống như của người Dao, mình đã từng được trải nghiệm khi đến xóm Sưng – Đà Bắc hay khi về Lâm Bình – Tuyên Quang. Nhưng bút vẽ của người Mông sẽ khác so với bút vẽ của người Dao, đầu bút hình tam giác gắn vào thân bút làm bằng tre để vẽ tất cả các nét.
2.4. Tìm hiểu cách nhuộm chàm
Tụi mình mang vải vừa đã được vẽ sáp ong về nhà bà để nhuộm chàm. Bà có sẵn hai thùng chàm ủ kín để nhuộm. Vài nhúng vào chàm được vò thật kỹ cho ngấm đều, ngâm trong thùng khoảng 30p, sau đó mang đi giặt, phơi khô.
Bà bảo những người phụ nữ tới tháng sẽ không được nhuộm chàm vì sẽ làm chết men chàm, vải sẽ không lên được màu.
2.5. Thưởng thức những món ăn đơn giản mà rất ngon
Ở bản Ít Thái ăn ngon lắm luôn. Mỗi bữa một khác, đủ các món: măng xào, cá nướng, trứng cốm, lợn gác bếp, vịt nướng, rau dớn…
Tụi mình còn đi bộ loanh quanh trong bản, ăn kem 1k và sữa chua túi 2k 😀
2.6. Ngắm cảnh núi non mây mù bao phủ
Cách thư giãn nhanh nhất là nằm trên võng thảnh thơi ngắm cảnh mây trời. Hay tựa trên cầu thang, bên khung cửa sổ mà ngắm đồng lúa.
2.7. Chơi trò chơi với các bạn nhỏ trong bản.
Dẫn đoàn mình từ Hà Nội là em Nguyên, người rất gắn bó với bà con ở Khau Phạ, đã từng tham gia dự án của Khau Phạ Friends xây dựng điểm du lịch cộng đồng tại bản. Em hẹn các bạn nhỏ buổi tối tập trung ở Khau Phạ House chính giữa bản, như nhà sinh hoạt chung, thư viện sách, để cùng chơi trò chơi. Vậy là các bạn nhỏ trong đoàn mình đã có một buổi tối giao lưu sôi động với tất cả các bạn tại bản. Phần thưởng các trò chơi đơn giản là kẹo mà bạn nào cũng hào hứng tham gia.
Mình chụp nhiều ảnh buổi tối hôm đó, nhưng vì trực diện mặt các bạn quá nên mình sẽ giữ lại, chỉ đăng hai bức ảnh dưới để mọi người hình dung khu vực đó là như thế nào nhé.
2.8. Ngâm chân nước lá
Phía sau Khau Phạ House là một khoảng đất rất đẹp, là nơi tụi mình ngồi ngâm chân nước lá thơm lừng. Sau một ngày đi bộ, chạy nhảy, đôi chân được chăm sóc vỗ về cực kỳ thư giãn.
Kể sơ sơ các trải nghiệm chính vậy thôi chứ lên đây rồi bạn sẽ biết từng giây từng phút có nhiều điều thú vị như thế nào. Thậm chí ngồi thừ người ở ghế mà uống cafe nhìn vô định vào khoảng không cũng là một kiểu nghỉ ngơi. Hay như bạn nhỏ Tôm, lúc nào cũng có quyển truyện trên tay để đọc, bất kể là khi đi đường hay lúc chẳng làm gì.
Có lẽ cho mình ở đây cả tuần cũng không chán ấy.
3. Ký ức khó quên về bản Ít Thái – Khau Phạ
Mấy hôm ở bản, nghe chị Pành kể có nhiều người ở Hà Nội về đây mua nhà làm homestay hoặc để sinh sống, đúng mô hình bỏ phố về núi. Ở bản rồi mới hiểu phần nào lý do họ làm vậy. Một nơi thanh bình như thế này quá hợp để nghỉ ngơi thư giãn. Chỉ sợ điều kiện không cho phép mình bỏ phố, bỏ cuộc sống hiện tại mà thôi.
Mình quay về Hà Nội, lao vào cuộc sống hối hả, ngày ngày vùi đầu vào công việc, mang theo ký ức về bản Ít Thái Khau Phạ.
Mình nhớ đoạn đường quanh co vào giữa bản. Lũ chó chạy đầy trong bản nhưng chẳng sủa gì mà cứ theo chân tụi mình như kiểu thân quen lắm.
Nhớ những bờ ruộng mấp mô bé xíu dẫn ra con suối mát, hai bên lúa đang lên xanh ngắt.
Mình nhớ những bông hoa rung rinh trước gió. Thi thoảng có cả mùi đất, mùi nước, mùi trâu bò theo làn gió đưa tới, vô cùng chân thực như quê mình thủa xưa.
Nhớ những lúc nằm trên võng đung đưa, thỉnh thoảng lại nhỏm dậy uống ngụm cafe. Ngoài kia có phải thời gian đã dừng lại rồi không?
Nhớ món xôi dẻo ăn kèm thịt lợn gác bếp chấm muối chẩm chéo. Sao muối ăn ở đây thì ngon mà mang về nhà lại bình thường vậy nhỉ?
Nhớ điệu cười giòn tan của bà và cái vẫy tay chào lúc tụi mình ra về. Bà đứng ở cổng nắm tay mình cười vui vẻ và còn cảm ơn mình đã mua khăn của bà.
Trời ơi nhớ nhiều thứ quá. Sao tất cả lại giản dị thân thương vậy nhỉ?
Sao bao lâu nay rồi mới chịu đi và đến nơi này???
Nếu bạn nào yêu trải nghiệm, thích sống chậm, hòa bình vào thiên nhiên, tránh xa ồn ào hiện đại, thì về bản Ít Thái Khau Phạ đi. Bạn sẽ không hối tiếc đâu. Cho dù đi có xa có say xe, bạn sẽ vẫn thích. Thật đấy!
P/s: Trong bài mình có sử dụng ảnh của Ngocnta13’s Photo – người em thân thương, tác giả của những bức ảnh đánh dấu nhiều khoảnh khắc vô cùng đáng nhớ trong suốt chuyến đi.
