Nếu bạn cần tìm một quyển sách hấp dẫn tặng con mình, tặng con của đứa bạn, tặng đứa cháu hay tặng đứa học sinh đang kèm bấy lâu nay, bạn sẽ chọn quyển nào? Tôi cá rằng bạn sẽ lại theo lối cũ ra hàng sách, mua vội mấy quyển cổ tích Grim, Andersen hoặc sách kỹ năng sống, hay mấy quyển truyện tranh đang nổi, thậm chí là những quyển tô màu được ưa chuộng. Tôi thành thật khuyên các bạn hãy bỏ thói quen cũ mèm đó và tìm đến những quyển sách cực mới như Triết học cho trẻ em hay Triết học kỳ thú nhé.
Nhiều bạn sẽ phản đối tôi, triết học á, người lớn còn chưa hiểu, trẻ con biết gì. Nhưng không, bạn nhầm rồi, triết học này được biên soạn dành cho trẻ em, viết rất dễ hiểu với hình minh họa dễ thương, sinh động. Lối xưng hô em, tớ, bạn khiến trẻ như đang nói chuyện với bạn bè, dễ thu nạp nội dung hơn.
Bởi dễ hiểu nên người lớn đọc cũng phù hợp, không giống như những giáo trình Triết dày cộp toàn chữ là chữ đâu.
Triết học kỳ thú do Nhã Nam xuất bản. Khổ ngang nhỏ hơn A5 một chút, gọn nhẹ, bìa cứng, giấy màu tươi sáng.
Sách viết về triết học qua từng thời kỳ khác nhau, gắn liền với tên tuổi của các triết gia nổi tiếng ở thời kỳ đó. Các bạn nhỏ sẽ làm quen với Socrates, Plato, Pythagoras… của triết học Phương Tây ở thời kỳ Hy Lạp Cổ Đại, gặp gỡ Khổng Tử của triết học Phương Đông, đi qua thời Trung Cổ, tới Phong Trào Phục Hưng, tiến vào thời kỳ Khai Sáng, làm quen với những tư tưởng của Karl Max rồi bước sang thế kỷ 19 và cuối cùng tìm hiểu triết học Hiện đại và Đương đại. Ở cuối mỗi phần lại có một dạng bài tập triết học để đào sâu tư duy của trẻ về một vấn đề cụ thể. Hoặc ở từng bài viết lại có những câu hỏi rất thú vị trong phần “Thử nghĩ này?”
– Bọn mình thường khóc mỗi khi bị đau. Nếu khóc không làm cơn đau dịu đi, thì sao mình lại khóc nhỉ? Lần tới khi điều gì tệ hại xảy ra, cậu sẽ nghĩ mình sẽ không khóc? Liệu như vậy có giúp cậu đứng lên giải quyết vấn đề?
– Bọn mình có nên cân nhắc khả năng sẽ có thiên nga màu nâu, màu tím, hay chấm bi?
– Cậu từng nghịch với mèo chưa? Nếu bọn mình nói :”Đúng, con mèo giỡn tớ”, theo cậu con mèo sẽ nghĩ gì?
Vẫn có những điều tôi không ưng ở Triết học kỳ thú. Khổ sách ngang và cách viết chia 3 cột trên 1 trang khiến ta cảm giác bị rối mắt bởi có quá nhiều thứ phải để ý. Tôi thích khổ dọc, chia 2 cột kèm theo lề rộng hơn, tạo độ thoáng như nhịp nghỉ cho tâm trí khi đọc. Đồng thời có thêm 1 trang kẻ sẵn dòng cho trẻ ghi chú nữa thì sẽ rất tuyệt.
Nếu Triết học kỳ thú khổ bé, tiện lợi mang đi để đọc thì Triết học cho trẻ em to gần gấp đôi, với lượng kiến thức cũng đồ sộ hơn hẳn: 141 trang giấy màu bóng cùng ảnh minh họa đa số là ảnh chụp thực tế chứ không vẽ tay như trong Triết học kỳ thú.
Được dịch từ nguyên tác Children’s book of Philosophy, Triết học cho trẻ em là cánh cửa thần Doraemon đưa mọi người đến với triết học một cách nhanh chóng, dễ dàng.
Tôi gọi quyển này là 10 vạn câu hỏi vì sao về triết học, bởi mỗi một bài trong sách sẽ trả lời cho một câu hỏi, tập trung vào 6 chủ đề lớn: thế giới quanh ta, cái Tôi, suy nghĩ và cảm xúc, phân biệt đúng sai, luật lệ của con người. Trước khi bắt đầu từng chủ đề luôn có phần giới thiệu chung cho ta nắm được ý khái quát. Bên cạnh đó sách cũng giới thiệu chân dung những triết gia lớn của thế giới kèm theo những đóng góp to lớn của họ cho nhân loại.
Nào, giờ thử trả lời những câu hỏi này xem:
Triết học là gì?
Thế giới làm bằng gì?
Tôi là ai?
Có sự sống sau cái chết không?
Động vật có giống như cỗ máy?
Hạnh phúc là gì?
Ta có nên nói dối?
Có nên cứu em nhỏ sắp chết đuối?
Ai làm ra luật?
Không phải dễ mà đưa ra được đáp án đúng không? Hàng loạt những vấn đề của cuộc sống sẽ được mổ xẻ dưới cái nhìn của triết học. Và nhờ đó, chúng ta sẽ lớn dần lên…
Ở một góc cạnh nào đó quyển này có vẻ hàn lâm hơn Triết học kỳ thú đòi hỏi trẻ phải đọc kỹ hơn, nhưng lời văn lại mượt mà hơn nên tôi vẫn rất thích.
Bởi nói về triết học nên sẽ có những khái niệm tương đối trừu tượng dù người dịch đã cố đơn giản hóa theo ngôn ngữ của trẻ nhỏ. Trẻ có thể sẽ thắc mắc về Đạo Phật, Ký Ức, Chủ Nghĩa Dụng Hành, vật thể, nguyên tử… Các bạn nên theo sát trẻ trong quá trình đọc sách để có thể giải thích thêm cho con hiểu. Đó cũng là một cơ hội tuyệt vời cho bạn nâng cao kiến thức của mình.
Hãy nhớ khuyến khích các bạn nhỏ thực hành sau khi đã hiểu một chút về triết học. Cách thực hành đơn giản nhất là tự đặt câu hỏi về các hiện tượng sự vật xung quanh và thử tìm cách lý giải chúng. Càng hỏi nhiều, càng biết nhiều!
Càng tư duy, càng thấu hiểu!
Cuối cùng, các bạn đừng quên rằng trẻ em rất thông minh, chúng có thể dễ dàng nắm bắt được mọi thứ nếu bạn cho chúng cơ hội.
Món quà này sẽ là một cơ hội tuyệt vời cho những khái niệm mới mẻ… 🙂
