Mời bạn đến Lâm Bình, Tuyên Quang, thưởng thức những đặc sản Lâm Bình chỉ ăn một lần là nhớ. Về nhà lại cứ thấy vấn vương!
Tóm tắt nội dung
Bánh trứng kiến
Đến Lâm Bình mà không ăn bánh trứng kiến thì thật là đáng tiếc. Cùng với xôi ngũ sắc, bánh trứng kiến Lâm Bình đã được xếp hạng vào top 100 món ngon của cả nước.
Bánh làm từ trứng kiến đen, loại kiến rừng béo mẩy, có hàm lượng đạm rất cao. Trứng kiến được rửa sạch, rồi xào với hành phi, thịt lợn băm, gia vị để làm nhân. Vỏ bánh làm bằng bột gạo nếp thơm, dẻo. Bọc vỏ bánh ra ngoài nhân rồi gói bằng lá vả. Phải chọn những lá bánh tẻ không được quá già cũng không quá non, vì nếu già thì sẽ làm mất vị thơm của lá, còn nếu non quá khi hấp lá sẽ nát.
Sau khi gói bánh xong thì cho lên nồi hấp khoảng 30-45p. Bánh chín, để nguội, cắt thành từng miếng vuông để ăn. Bánh có vị thơm của gạo, vị đậm đà của nhân, vị bùi bùi của lá vả, vị béo ngậy của trứng kiến. Tất cả hòa quyện khiến mình ăn một miếng lại muốn ăn tiếp miếng thứ hai. Rất là dễ gây nghiện đấy nhé.
Ốc xào mẻ
Món này làm rất cầu kỳ, mất thời gian. Trước tiên phải chặt bỏ hết đuôi ốc nhé. Tưởng tượng bạn ngồi chặt cả một rổ ốc mà toàn con nhỏ xinh như ngón tay thì lâu thế nào? Đủ thấy việc chế biến món này không hề nhanh đâu.
Nguyên liệu quan trọng nhất làm nên độ ngon của món này chính là mè. Theo chia sẻ của em Nga, chủ An Homestay ở Lâm Bình, ở vùng đất này nhà nào cũng có nuôi một hũ mẻ sống. Lấy con mẻ, rồi cơm nguội bóp với nước nuôi hằng ngày. Việc nuôi mẻ tưởng đơn giản mà cũng có những điều cấm kỵ. Vì có những người chạm vào mẻ là hũ mẻ bị hỏng, thậm chí chỉ cần lại gần cũng làm mẻ chết. Người ta thường không cho người lạ hoặc phụ nữ đến tháng chạm vào hũ mẻ để bảo vệ mẻ.
Mẻ cứ nuôi qua nhiều năm như vậy, gần hết lại lấy thêm cơm vào, dùng quanh năm ngày tháng.
Ốc sau khi đã được làm sạch sẽ thì cho vào xào với mẻ và các loại gia vị. Phải đảo liên tục cho ốc ngấm đều. Khi ăn bạn cầm con ốc mút chụt một cái để hút ốc ra khỏi vỏ. Ôi ăn món này hút mỏi cả mồm, nhưng mà đã lắm luôn. Cái vị chua thanh dịu nhẹ kết hợp với mắm muối đậm đà ngon ơi là ngon.
Cá nướng ống tre
Cái tên cá nước ống tre có lẽ khá quen thuộc với nhiều người sành ăn, tuy nhiên mọi người sẽ thấy bất ngờ vì cá nướng ống tre ở Lâm Bình thì vị hoàn toàn khác hẳn. Cá không phải loại nuôi ở ao hồ mà là những con cá nhỏ được bắt ở suối. Mang về rửa sạch, tẩm ướp gia vị, mẻ, bỏ vào ống tre, cho thêm nước, rồi nướng trên bếp lửa. Khi bỏ ra bát thì như là ăn canh cá vậy.
Cho nên gọi là cá nướng ống tre nhưng không phải nướng cá săn chắc lại như mọi người vẫn hình dung nhé.
Bánh sừng trâu của người Pà Thẻn
Bánh sừng trâu là loại bánh đặc trưng của người Pà Thẻn, không thể thiếu trong các dịp tết hay các sự kiện quan trọng. Sở dĩ gọi là bánh sừng trâu vì nó có hình giống như cái sừng trâu, thực ra nó như cái hình chóp nón vậy.
Bánh được làm hoàn toàn từ gạo nếp, không có thêm nhân hay bất cứ gia vị nào khác. Gạo để khô chứ không ngâm trước cho mềm. Lá gói bánh là lá nón hoặc lá vầu, lá giang. Người gói dùng lá tạo thành hình nón hay hình phễu, giữ chặt mép lá, rồi đổ đầy gạo nếp khô vào, nén vừa chặt, rồi gấp phần lá thừa lại, buộc dây để lá không tuột ra. Gói xong thì buộc 2 cái bánh thành một cặp, giống như một cặp sừng trâu vậy. Lúc này mới mang bánh đi ngâm khoảng 2 tiếng rồi luộc bánh.
Bánh chín có mùi thơm dịu của gạo, màu xanh tự nhiên của lá, ăn rất dẻo. Có chút giống ăn vỏ bánh chưng vậy, nhưng vị thanh hơn do không lẫn mùi nhân thịt.
Đuông cọ xào măng chua
Ôi món này thì mình không dám ăn, chỉ dám nhìn và chụp ảnh thôi. Nhưng các anh chị trong đoàn mình ăn khen ngon lắm, bảo là bùi, nhiều đạm, rất hợp với vị măng chua chua, giòn giòn.
Đuông cọ là con sâu trên cây cọ, kiểu như đuông dừa trong miền nam vậy. Con này béo múp míp, tròn vo, nhìn cứ núng na núng nính.
Nếu bạn ăn được đuông cọ thì chúc mừng bạn, bạn sẽ không bị bỏ lỡ một đặc sản Lâm Bình như mình đâu.
Trứng tráng rau hôi (rau thối)
Nghe cái tên chắc nhiều bạn cũng thấy buồn cười như mình, rau gì mà lại là rau hôi, rau thối chứ. Nhưng đúng là rau hôi tươi có mùi khó chịu vô cùng, lá gần giống lá phượng nhưng nhỏ hơn. Một nhà hái rau hôi mà cả xóm ngửi thấy. Ấy vậy khi nấu lên rồi lại ngon bất ngờ.
Rau hôi tuốt lá như tuốt rau ngót, rửa sạch, trộn lẫn trứng rồi rán. Lúc này mùi hôi của rau hoàn toàn biến mất luôn.
Mình mới đầu tưởng đây là trứng rán lá lốt hay một loại lá nào đó, ăn vào thấy ngon, không đoán được lá gì. Tới khi nghe giải thích thì bò lăn ra cười. Chỉ nghĩ tới cảnh một nhà hái lá mà cả làng biết đã thấy vui rồi.
Chả ốc nứa
Món chả ốc ống nứa này ăn vào là nghiện nhé cả nhà. Đặc sản nổi tiếng đất Tuyên Quang chứ không riêng gì Lâm Bình.
Ốc băm nhỏ trộn đều với thịt băm, giò sống, nấm hương, tía tô, tiêu, gia vị. Đặt 1 cái lá sả hoặc lá nếp trong ống nứa non rồi nhồi hỗn hợp đã trộn vào. Đem hấp hoặc nướng hay nhúng lẩu đều ngon tuyệt vời. Khi ăn bạn sẽ cảm nhận được vị giòn giòn sần sật, thơm thơm, bùi bùi… Chao ôi sao mà hấp dẫn!
Hoa chuối hấp trứng, thịt
Hoa chuối sơ chế, trộn lẫn trứng, thịt băm, gia vị , bọc lá vả rồi đem hấp. Lần đầu tiên mình được biết hoa chuối có thể nấu như vậy. Trước giờ chỉ làm nộm hoặc ăn lẩu. Món này đơn giản, dễ làm lại dễ ăn nhé.
Ngoài các món ở trên thì Lâm Bình còn có măng nhồi thịt, xôi ngũ sắc, thịt lợn hun khói. Nhưng các món đó không quá đặc sắc, dễ tìm thấy ở nhiều vùng đất khác, nên mình không thấy ấn tượng nhiều.
Có cơ hội bạn nhớ thử các đặc sản Lâm Bình mình đã kể nhé, xem bạn thích nhất món gì nào.
Đọc thêm về lịch trình khám phá Lâm Bình của mình tại đây nhé: Hành trình 3 ngày khám phá Lâm Bình